• Grappen in de geschiedenis

    Grappen in de geschiedenis

    …anthropologists have found that the best points of entry in an attempt to penetrate an alien culture can be those where it seems to be the most opaque. When you realize that you are not getting something – a joke, a proverb, a ceremony – that is particularly meaningful to the natives, you can see…

  • Lessen uit het verleden?

    Wat betekent dat, lessen trekken uit het verleden? Leren van het verleden? Dus: zien en begrijpen wat er mis is gegaan en niet weer aan dezelfde steen stoten? Dan klinkt het haast alsof een blik naar het verleden tegelijk een kijk is op de toekomst. Je herkent bepaalde bewegingen, ontwikkelingen, gebeurtenissen en kan aan de…

  • De zwarte man is… zwart

    Journalist Chris Buur van de Volkskrant schreef een artikel over de Frans film Intouchables, waarin hij overtuigend betoogt waarom het Amerikaanse debat over zwarte stereotypen verder is gevorderd dan het Europese. Zijn argumentatie is sterk, omdat hij zich in het merendeel van het artikel verplaatst in de lezer (en kijker) die niks kan met beschuldigingen van racisme…

  • Duitse historici gaan digitaal

    De meeste historici zullen hun werk waarschijnlijk behoorlijk gescheiden houden van hun getwitter en geblog. Daarin verschilt Nederland denk ik niet veel van Duitsland. Voor wie het anders wil doen heeft historica en bibliothecaresse bij het DHIP Mareike König een lezenswaardig artikel geschreven over het gebruik van Twitter voor historici. Zelf is ze zeer actief op…

  • Maus in Duitsland

    ‘Eindelijk onderdeel van de hoge cultuur’ kopte de Tageszeitung naar aanleiding van de uitreiking van de Siegfried-Unseld-Preis aan Art Spiegelman, afgelopen zondag. De Amerikaanse cartoonist moest inderdaad lang vechten om erkenning, zeker na zijn poging de Holocaust in Maus in stripvorm te verbeelden. Tegenwoordig wordt hij bejubeld. Museum Ludwig in Keulen eert hem met een…

  • In de woorden van Presser

    Met de snelgroeiende aanwas aan gedigitaliseerde teksten die online te bekijken zijn (hier, bijvoorbeeld op Archive.org, op Project Gutenberg of, voor Nederlandstalig materiaal, op de rijke Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren), neemt ook het aantal applicaties toe om die teksten te ontsluiten. Wie een tekst heeft gevonden als scans en er graag een tekstbestand van…

  • Moderniteit en het Holocaust monument

    Victor Klemperer, hoogleraar Romanistiek in Dresden, schrijft op 27 september 1944: “Mijn dagboeken en aantekeningen! Elke keer denk ik weer bij mezelf hoe ze niet alleen mij m’n leven zullen kosten als ze worden ontdekt, maar ook dat van Eva en van anderen, die ik met naam heb genoemd, moest noemen, als ik documentaire waarde…

  • Sloterdijks notities

    Het uitgegeven van de aantekeningen die je onwillekeurig in je notitieboekje noteert, getuigt ongetwijfeld van ijdelheid. Maar in het geval van de gebundelde notities die Peter Sloterdijk als Zeilen und Tage liet publiceren, vormen ze ook een schat aan inzichten. Dankzij zijn vaak zo associatieve en originele denkkronkels. Maar evenzo dankzij hetgeen hij over zijn werkwijze en zijn…

  • De Shoah in Ngrams

    Het is een bekend verhaal, maar het blijft tegenwoordig haast onvoorstelbaar. De Holocaust – voor ons de kern van waarom we de Tweede Wereldoorlog als zo gruwelijk herinneren – is pas sinds midden jaren zeventig onderdeel geworden van de publieke en historisch-wetenschappelijke verwerking (Aufarbeitung, Bewältigung) van de oorlog. Daarvóór ging de aandacht meer uit naar…